Cặn lắng nước tiểu là gì?

Nước tiểu là một trong những loại dịch tiết rất quan trọng đối với sinh lý cơ thể con người vì nó chứa hầu hết những chất cặn bã trong cơ thể gọi là cặn lắng nước tiểu, liên quan đến hầu hết những thành phần hóa học của cơ thể. Vì thế nên khi có bất cứ thay đổi chuyển hóa nào, có thể là những bệnh lý hay rối loạn chuyển hóa thì cũng ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm soi cặn nước nước tiểu.

Xét nghiệm tế bào cặn nước tiểu bằng phương pháp thủ công

Xét nghiệm soi cặn nước tiểu là một xét nghiệm cận lâm sàng phục vụ rất nhiều trong việc phát hiện, chẩn đoán cũng như điều trị, theo dõi điều trị những bệnh lý, từ đó có thể ngăn chặn được những biến chứng không mong muốn xảy ra.

Xét nghiệm soi cặn nước tiểu bằng phương pháp thủ công với mục đích tìm ra những yếu tố hữu hình có trong nước tiểu như hồng cầu, bạch cầu, tế bào biểu mô, tinh thể, trụ hình..., từ đó đánh giá được tình trạng bệnh nhân. Soi tươi là xét nghiệm cặn nước tiểu bằng phương pháp thủ công, được thực hiện bằng cách soi cặn lắng nước tiểu dưới kính hiển vi với vật kính 10X.

Đánh giá kết quả cặn lắng nước tiểu

Bình thường

Bình thường nếu trong nước tiểu không có hoặc có rất ít hồng cầu, bạch cầu niệu (0- 2 hồng cầu/vi trường; 0- 3 bạch cầu/vi trường), một vài tế bào dẹt do tế bào niêm mạc niệu quản thoái hoá, đôi khi có một vài tinh trùng (nếu ở nam giới).

Bệnh lý

Đái ra hồng cầu: Đái máu đại thể: Đái máu với số lượng nhiều, mắt thường nhìn thấy nước tiểu có màu hồng như nước rửa thịt cho đến màu đỏ, để lâu hồng cầu sẽ lắng xuống. Lượng máu tối thiểu bắt đầu làm thay đổi màu sắc nước tiểu vào khoảng 1 ml máu trong 1 lít nước tiểu. Soi cặn nước tiểu thấy hồng cầu dày đặc vi trường.

Nếu hồng cầu đã bị ly giải, xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu cho kết quả hồng cầu dương tính, nhưng khi soi cặn nước tiểu sẽ không thấy hình ảnh của hồng cầu.

Trong lâm sàng, đái ra hồng cầu gặp trong các bệnh viêm cầu thận, lao thận và sỏi tiết niệu (sỏi đài - bể thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang), viêm bàng quang, ung thư bàng quang; có thể do các bệnh toàn thân (bệnh hệ thống tạo máu, rối loạn đông máu).

Khoảng 1% các trường hợp đái ra máu không tìm thấy nguyên nhân.

Đái ra bạch cầu: Tế bào bạch cầu hình đĩa, sáng có nhiều hạt bên trong, có thể thấy hình tế bào bạch cầu nguyên vẹn (kích thước to gấp 1,5 - 2 lần kích thước tế bào hồng cầu) hoặc teo nhỏ hoặc tập trung thành đám mủ (nếu bạch cầu đã bị thoái hóa).

Đái ra trụ hình:Trụ hình là các cấu trúc hình trụ có trong nước tiểu. Bản chất của trụ là mucoprotein - một loại protein do tế bào ống thận bị tổn thương tiết ra gọi là protein Tam - Holsfall và protein từ huyết tương lọt qua cầu thận vào nước tiểu. Trong điều kiện được cô đặc và pH nước tiểu acid, chúng bị đông đặc và đúc khuôn trong ống lượn xa rồi bong ra theo nước tiểu. Trụ niệu là biểu hiện tổn thương thực thể ở cầu thận hoặc ống thận.

Những thành phần cặn lắng khác: Bên cạnh đó, một số chất vô cơ, hữu cơ có thể lắng cặn khi nước tiểu để lâu. Nếu các tinh thể có nhiều sẽ có nguy cơ tạo sỏi thận. Tùy theo thay đổi về sinh lý hay bệnh lý, trong nước tiểu có các tinh thể: urat, phosphat,... Những tế bào khác có kích thước vừa và lớn gồm những tế bào biểu mô, là những tế bào già cỗi bong ra, không có giá trị trong chẩn đoán nếu số lượng ít, nhưng nếu có nhiều thì có thể do viêm âm hộ, viêm niệu đạo, bàng quang hoặc đường niệu. Những tế bào biểu mô có những vùi mỡ óng ánh là đặc hiệu của hội chứng thận hư.

Quy trình soi cặn lắng nước tiểu

Để tiến hành soi tươi cặn lắng nước tiểu, cần chuẩn bị một số điều sau:

Người thực hiện: Nhân viên thuộc khoa xét nghiệm hóa sinh/ huyết họcPipetman, lam kính, kính hiển vi quang học.

Giải thích cho người bệnh về xét nghiệm chuẩn bị làm, hướng dẫn người bệnh lấy nước tiểu đúng quy trình, đúng cách, tốt nhất là lấy mẫu nước tiểu vào buổi sáng sớm khi vừa thức dậy.

Ghi rõ thông tin bệnh nhân như tên, tuổi, giới tính, khoa, phòng... vào giấy xét nghiệm và chú ý ghi rõ chỉ định xét nghiệm.

Thực hiện soi tươi cặn lắng nước tiểu theo những bước sau:

Sau khi cho bệnh nhân lấy nước tiểu giữa dòng vào buổi sáng hoặc bất kỳ thời điểm nào trong ngày vào ống nghiệm thì để lắng cặn sau khoảng 1 giờ đồng hồ, không ly tâm.

Đổ đi phần nước tiểu ở phía trên, lắc nhẹ tay phần cặn còn lại trong ống nghiệm, lấy khoảng 1 giọt cặn nước tiểu còn lại đó lên lam kính sạch.

Soi tươi trực tiếp tiêu bản vừa chuẩn bị dưới vật kính 10X.

Phân biệt những thành phần trong nước tiểu như tế bào, trụ hình và tinh thể.

Xác định mức độ tế bào bệnh lý có trong mẫu bệnh phẩm.

Ghi nhận thông tin về những tế bào bệnh lý quan trọng vào phiếu xét nghiệm và lưu trữ trong phần mềm quản lý dữ liệu của cơ sở y tế.

Xét nghiệm tế bào cặn nước tiểu ở đâu uy tín?

Xét nghiệm cặn nước tiểu bằng phương pháp thủ công là một kỹ thuật xét nghiệm nước tiểu đòi hỏi độ chính xác cao nên cần được thực hiện bởi những kỹ thuật viên xét nghiệm có chuyên môn cao và kinh nghiệm. Kết quả của xét nghiệm cặn nước tiểu rất có giá trị trong việc chẩn đoán những bệnh lý đường tiết niệu cũng nhưng những bệnh toàn thân, bệnh lý ở cơ quan khác.

Với đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, Alo Xét Nghiệm là địa chỉ được nhiều khách hàng tin cậy xét nghiệm tế bào cặn nước tiểu bằng phương pháp thủ công. Bên cạnh đó, cơ sở triển khai dịch vụ lấy mẫu tại nhà giúp khách hàng thêm thuận tiện, không cần mất thời gian đi lại, chờ đợi.

Chỉ với thao tác rất đơn giản là gọi điện đến tổng đài 1900 989 993 là sẽ có kỹ thuật viên của Alo Xét Nghiệm trực tiếp đến tận nơi, luôn sẵn lòng phục vụ quý khách.